O`zbekistondan voz kechgan mashhur sportchilar

Aslida o`zimizdan chiqqan, bugunda o`zimizniki bo`lmaganlar

Rost24.uz hozirda Turkiya bayrog`i ostida mahoratini namoyish etayotgan asli o`zbekistonlik ikki sportchi hayot yo`li va karerasiga nazar tashlaydi.

Xalqaro maydonlarda yurtimiz sharafini himoya qilgan, qilayotgan asli boshqa mamlakatlik sportchimiz kam emas. Ular tabiiyki, O`zbekiston fuqarolari bo`lgan. 

Lekin O`zbekistonda tug`ilib, taqdir taqozosi bilan boshqa mamlakat fuqarosiga aylangan va ikkinchi vatanda yulduz darajasiga etgan sportchilar haqida eshitganmisiz? 

ERSANMI, ARSENMI? TURKIYaLIKMI YoKI O`ZBEKISTONLIK?

Rasman qayd etilishicha, uning ism-sharifi Ersan Ilyasova (Ersan Ilyasova). Yana hujjatlarda yozilishicha, u Turkiyaning Eskishahrida 1987 yilning 15 mayida tug`ilgan. Ersan millati qrim tatarga mansub bo`lgan turk professonal basketbolchisi va so`nggi vaqtlarda u “Yuta Jaz” MBA klubi tarkibida o`ynayapti. Sportchi forvard pozisiyasida faoliyat yuritadi. U 2005 yildan buyon Milliy Basketbol Assosiyasida o`ynab kelmoqda. Shu fursat mobaynida basketbolchi dunyoning eng zo`r ligasining etti jamoasida o`ynashga muvaffaq bo`ldi.

HAVAS QILIShGA ARZIYDIMI, ARZIYDI 

Yuqorida uning ism-sharifi borasida “rasman” degan ibora ishlatildi. O`zbekiston basketbol federasiyasi tasdiqlashicha, Arsen Ilyasov (uning haqiqiy ismi aynan shunday deb ta`kidlanadi) Buxoroda tavallud topgan. Darvoqe, Ersanning tug`ilgan sanasi deb ko`rsatilgandan uch yil avval tug`ilgan. Arsenning basketboldagi ilk iqtidori O`zbekistonda namoyon bo`lgan. Navqiron basketbolchi 2002 yil avgustida yoshlar jamoasi bilan Turkiyaga kelgan va jamoa taassurufidan nom nishonsiz yo`qolgan.

2003 yilda Konyada bo`lib o`tgan basketbol bo`yicha yoshlar o`rtasidagi Turkiya chempionatdan so`ng Ilyasovaning yoshi va kelib chiqishi borasida bahs-munozaralar avjiga chiqdi. Munozarada O`zbekiston tomonidan 1984 yilda Buxoroda tug`ilgan Arsen Ilyasov 2002 yil 7 avgust kuni (18 yoshida) Turkiyaga borib, so`ng daraksiz yo`qolgani aytiladi.

Turkiya tarafidan turkiyalik Semsettin Bulut degan kishi o`g`lining tug`ilganlik to`g`risidagi guvohnomani yo`qotgani bois, bolaning 15 yoshida (2002 yil 19 sentyabrida)  qayta guvohnoma olganligi va yigitcha ism sharifi Ersan Ilyasova ekanligi haqidagi vaj keltiriladi. 

Buni qarangki, yigitcha mahoratli basketbolchi bo`lib etishdi. Shundan keyin O`zbekiston Basketbol federasiyasi turkiyalik o`yinchi Ilyasova aslida o`zbekistonlik Ilyasov ekanligi da`vosi bilan FIBAga rasman bayonot kiritdi. Ammo Xalqaro basketbol federasiyasi Turkiya foydasiga qaror chiqardi.

E`tiborlisi, Ersan Ilyasova, ko`plab qrim tatar xalqlari vakillari kabi Qrimga ko`chib o`tgan va bugunda Simferopolda yashayotgan haqiqiy ota onasi Anvar va Irakli Ilyasovlar bilan mustahkam aloqada ekani tasdiqlangan.

TURK REKORDINI YaNGILAGAN SAMARQAND O`G`LONI

Turkiya tennisi tarixida birinchi bo`lib ATP reytingida kuchli yuztalikka kirgan, xalqaro Chellenjer turnirida g`olib bo`lgan ilk turk tennischisi sifatida ko`riladigan Marsel Qaxxorovich Xamdamov 1987 yil ko`hna Samarqandda tug`ulgan. Qadimiy ko`chalarda o`ynab katta bo`lgan. U ilk bor Samarqand shahridagi tennis to`garagiga kelganida olti yoshda edi. Bo`lajak yulduz otasidan erta ayriladi. Shu bois onasi Madiya 2004 yilda o`g`li bilan Turkiyaga ko`chib ketadi. 

Marsel esa mashg`ulotlarini «Takspor Tennis Club of İstanbul” majmuasida davom ettiradi. 2006 yilga kelib Marsel o`ziga Ilxan familiyasini oladi va Turkiya terma jamoasi safida o`ynashni boshlaydi. 2007 yilda tennischi ko`plab fyuchers turkumidagi musobaqalarda g`olib bo`ldi. 

Ilxan 2008 yil Isroilda tashkillashtirilgan Chelenjer turnirining finalida slovakiyalik Ivo Klekni ikki set natijasiga ko`ra mag`lub etib, bunday musobaqada shohsupaga ko`tarilgan birinchi turkiyalikka aylandi. 2011 yilda erkaklar o`rtasidagi xalqaro tennis reytingida 87-o`ringacha ko`tarildi. Bunday natija ham turk tennisida rekord hisoblanadi.

Faoliyatini Turkiya nomidan davom ettirayotgan asli o`zbekistonlik tennischi turk, ingliz va rus tillarida erkin so`zlasha oladi. U professional karerasi davomida 700 ming AQSh dollaridan ko`proq mablag` topgan.

Ming afsuski, ba`zi bir rivojlanmayotgan sport turlarimizda mana shunday noyob iqtidorlarni boy berayapmiz.   

                                                                                Orif BAXRIEV tayyorladi