Bir vaqtlar Bosh vazir darajasiga ko`tarilishi taxmin qilingan amaldor Kozim To`laganovga 20 yilga shartli qamoq jazosi berilgan va davlatga 1,3 million AQSh dollari miqdorida pul mablag`i to`lab berish majburiyati qo`yilgan edi.
Yillar davomida katta lavozimlarda ishlab kelgan To`laganov bu pullarni hukumatga qaytarganmi? Nima uchun u ozodlikdan mahrum etilmagan, amaldorlarga qonun boshqacha ishlaydimi?
Rost24.uz sayti bir vaqtlar odamlar og`ziga tushib mashhur bo`lgan amaldorning hokimiyatdan ketgandan keyingi taqdiri bilan qiziqib ko`rdi.
So`nggi yillarda asosan hokim o`rinbosarlari pora bilan qo`lga tushib jazolanmoqda. Hokimlarning esa korrupsiyada doim «toza» bo`lishlari kinoya va hazillarga sabab bo`lyapti. Go`yoki hokimlar hech qachon iqtisodiy jinoyat sodir etmaydi va ayblanmaydi. O`rinbosarlar esa birin-ketin bir necha ming AQSh dollari bilan qo`lga tushaveradi.
Kozim To`laganov 16 yil avval aynan hokim lavozimida bo`la turib jazolangan amaldorlardan biri edi. Unga sud tomonidan hukumatga 1,3 mln. AQSh dollari miqdorida pul qaytarish sharti qo`yilgan. To`laganovning milliardlarni davlatga qaytarganiga o`sha davr hukumat vakillari guvoh bo`lganlarini aytishadi. Mablag`larni qaytarish esa uni qamoq jazosidan ozod qilgan. Ammo, shunga qaramay To`laganov yillar davomida uy qamog`ida bo`lgani aytiladi. Ya`ni jinoyat sodir etgan amaldor hukumatdan butunlay uzoqlashtirilgan. Keyinchalik Shavkat Mirziyoevning hukumatga kelishi uni «uydan chiqishi»ga imkoniyat bergan.
Tog`dek uyum pullarni qaytargan amaldorning karera yo`li quyidagicha boshlangan edi.
Kozim To`laganov 1994 -2001 yillar davrida poytaxt hokimi vazifasida ishlagan va o`sha vaqtda ko`zga ko`ringan amaldorlardan bo`lgan. Uni hokimiyatga kelishida Sharof Rashidovning hissasi katta bo`lgan. Yangi maktab qurilishini vaqtida topshirgan To`laganovga aynan Sharof Rashidovning nazari tushadi va shu zayil u mansab pillapoyasiga ko`tarila boshlaydi.
To`laganov Mustaqil O`zbekiston poytaxtining birinchi hokimi Adhambek Fozilbekovdan keyingi tayinlangan hokim. U Oqsaroy qurilishiga ham boshchilik qilgan.
Kozim To`laganov Toshkentga hokimlik qilgan davrida poytaxtning eng tarixiy qismlaridan bo`lgan Chorsuda katta qurilish ishlari olib borilgan. Ziyolilarning sevimli maskani bo`lgan tarixiy ahamiyatga ega Turon kutubxonasi buzilishi ham To`laganovning hokimlik davriga to`g`ri keladi. Shuningdek, Ortiqxo`jaev davriga kelib qayta tiklangan «Yubileyny» xokkey sporti muz saroyi ham aynan To`laganov hokimiyatda ekanligida buzilib «O`zko`rgazmasavdo» savdo kompleksiga aylantirilgan edi. To`laganov 1970 yilda bunyod etilgan «Yubileyny» xokkey saroyini 2000 yilda savdo markaziga aylantirgan. Umuman olganda Toshkent atrofida va ichida bozorlar qurilishining jadallashishi aynan uning hokimligi vaqtiga to`g`ri keladi.
2001 yilda To`laganov Bosh vazirning birinchi o`rinbosari lavozimiga ko`tarilgan. Ammo, oradan 4 yil o`tib, u Toshkent viloyatiga hokim etib tayinlanadi va hukumatdan uzoqlashtiriladi. 2006 yilda Jinoyat ishlari bo`yicha Toshkent shahar sudi To`laganovni iqtisodiy jinoyatlarni sodir etishda aybdor deb topib, hukumatga 1.3 million AQSh dollari miqdorida pul qaytarish majburiyatini yuklagan. Hamda 1 yillik sinov muddati bilan 20 yillik shartli qamoq jazosi tayinlagan. To`laganov o`sha vaqtda ko`rsatilgan summani hukumatga qaytaradi va shu bilan qamoq jazosidan qutulib qoladi, lekin unga mansab berilmaydi.
2017 yilga kelib To`laganov yana mansabga qaytdi u O`zbekiston Respublikasi Davlat arxitektura va qurilish qo`mitasi raisining o`rinbosari - Arxitektura-qurilish nazorati davlat inspeksiyasi boshlig`i lavozimiga tayinlanadi. Oradan 4 yil o`tib To`laganov yana egallab turgan vazifasidan ozod etiladi.