Глобал инновацион индексида 86-ўриндалигимиз аслида фахрланарли ҳолатми?
Бошқа мамлакатлар ҳам инновацион соҳага Ўзбекистон сарфлаётганчалик маблағ сарфлармикан?
Инновацион ривожланиш вазирлиги Ўзбекистон Глобал инновацион индексида 132 мамлакат орасида 86-ўринни эгаллаганини маълум қилди.
Ҳаттоки, Ўзбекистоннинг Глобал инновацион индексдаги ушбу ўрнига бағишлаб махсус пресс-конференция ҳам ўтказди.
Ушбу рақамлар АҚШнинг Корнель университети, Франциядаги Insead бизнес мактаби ва Жаҳон ташкилотининг маълумотларига кўра, деб берилган.
Шунингдек, Ўзбекистонда инновацияларни жорий этиш учун мавжуд ресурслар ва шартлар кичик индексида ўтган йилнинг натижалари 6 поғонага кўтарилиб, 75-ўринни, инновацияларни жорий этишнинг амалий натижалари кичик индексида эса Ўзбекистон 18 поғонага кўтарилиб, 100-ўринни банд қилгани ҳам айтиб ўтилган.
Нега вазирлик бундай қуйи ўринлар билан ҳам фахрланган? Шов-шув қилишга арзигулик тарихий воқеа эдими аслида?
Чунки бу индексда Қирғизистон 98 ва Тожикистон 103-ўринни эгаллаган. Биз улардан олдиндамиз, муҳими шу! Аммо бу индексда бизга қардош бўлган Туркия 41, биздан деярли 2 баравар олдинда бўлган Россия 45, ҳаттоки қўшни Қозоғистон 79 ўринни эгаллаб турибди. Ўзбекистон билан бир йилда мустақилликка эришган Озарбайжон 80-ўринни эгаллаган.
Аслида бу вазирликка берилган имтиёзлар, маблағлар ва рағбатлар билан биз Россия, Туркия ва Қозоғистондан ҳам олдинга чиқишимиз учун етарли эмасми?
Масалан, бу вазирликни ташкил этишга доир Президент қарорида:
ягона ижтимоий тўлов ва тўлов манбаидаги юридик шахслардан олинадиган фойда солиғидан ташқари барча турдаги солиқлардан;
белгиланган тартибда тасдиқланган рўйхат бўйича республикада ишлаб чиқарилмайдиган ва Жамғарма маблағлари ҳисобидан Ўзбекистон Республикаси ҳудудига олиб кириладиган илмий-лаборатория асбоб-ускуналари божхона тўловларидан (божхона расмийлаштируви учун йиғимлар бундан мустасно) озод қилинган.
Бундан ташқари, вазирликнинг вазифаларни амалга ошириш учун жалб этилган чет эл мутахассисларига ажратилган маблағларни бошқа давлатларнинг кирим-чиқим қоғозларида учратиш амримаҳол. Ҳатто Россия ва Қозоғистонда ҳам.
Шунингдек, Инновацион ривожланиш вазирлиги биргина Халқаро инновацион ҳафталик давомида хорижий компаниялар билан инвестицион ҳамкорлик бўйича 6 та келишувни 205 миллион АҚШ долларига имзолаган.
Давлат шунча маблағ ажратяпти, хориждан инвестициялар кириб келмоқда. Инновацион ривожланиш вазирлигимиз эса Ўзбекистон “қуйи ўрта даромад” гуруҳидаги давлатлар орасида 10-ўринни эгаллагани билан фахрланмоқда.
Ўзбекистон бу гуруҳ мамлакатлари (даромади ўртачадан паст) орасида Ўзбекистон институтлар кўрсаткичлари, инсон капитали ва фан, инфратузилма ва ички бозорнинг ривожланиши бўйича етакчи ҳисобланаркан.
Қачонгача паст рейтингли давлатлардан олдиндалигимиз билан фахрланамиз? Бошқа давлатлар олдинга қараб интилса, ўзидан олдиндаги мамлакатлардан хулоса қилса, биз орқамизда нечта давлат борлигини санаймиз.
******
Мавзуга оид мақолалар: