Energetika vazirligi insonlar hayotiga achinmaydi?
«Yangi Angren» issiqlik elektr stansiyasida (IES) joriy yil 20 yanvar kuni portlash sodir bo`ldi. Achinarlisi, bu stansiyada sodir bo`lgan ilk portlash emas edi. Stansiya mutasaddilarining aytishicha, u erda shu vaqtgacha ettinchi marotaba yong`in kuzatilmoqda. Ya`ni, 4 marotaba yong`in kuzatilgan va ikki marotaba o`t chiqishi oqibatida portlash sodir bo`lgan. Bu safargi portlash qurbonlarsiz bo`lmadi. 3 kishi vafot etgan hamda 3 kishi turli darajada jarohat olgan.
«Yangi Angren» issiqlik elektr stansiyasi 2019 yilda «Central Asia Energy» boshqaruviga o`tgan. «Central Asia Energy» halok bo`lgan ishchilarning oilalariga 100 million so`mdan kompensasiya to`lab berdi.
7 marta yong`in bo`lgan stansiya ishonchli qo`ldami yoki shubhali qo`lda?
Stansiyada bu ilk yong`in emasligini hisobga olsak, «Central Asia Energy» falokat bo`lishi oydinligini bila turib, yong`in keltirib chiqaruvchi omillarni nega avvaldan yo`qotmagani kishini o`ylantiradi.
Davlat aktivlarini boshqarish agentligi «Yangi Angren» IES korxonasini “Central Asia Energy” kompaniyasining 100 foizli ta`sischisi bo`lgan Qozog`istonning «Gornie raboti» kichik kompaniyasiga, ishonchli qo`llarga topshirganini ma`lum qilgan edi. Respublikamizning etakchi nashrlaridan bo`lgan “Xalq so`zi” nashrining 2020.06.19 sanasida yozishicha, «Yangi Angren» IES korxonasi qozog`istonlik ishonchli qo`llarga topshirilgani aytilgan. Korxona ishonchli qo`llarda ekaniga 7 marotaba sodir bo`lgan yong`indan keyin yanada ishonchimiz ortib bormoqda.
Nashr ishonchli qo`llar, deya aytayotgan «Gornie raboti» kichik kompaniyasi uzoq tarixda emas, ochiq manbalarda kompaniya 22.01.2018 sanasida ro`yxatdan o`tgani va 5 nafar xodimga egaligi keltirilgan. Kompaniyaning ayrim ta`sischilari nomi, aloqa raqamlari berkitilgan. Kompaniya ofisi Nur-Sultondagi savdo markazida joylashgan.
Muammolar sekin-sekin bartaraf etilguncha, ”bor yo`g`i” 7 marta yong`in sodir bo`ldi
«Gornie raboti»ga tegishli bo`lgan «Yangi Angren» stansiyasi mutasaddisining TVga bergan intervyusiga ko`ra, korxona ma`nan eskirgan. Yong`in keltirib chiqargan omillardan yana biri ishlatilayotgan ko`mir sifati bilan bog`liq. Stansiya Qozog`iston ko`mirini ishlatadi, chunki bu ko`mirning issiqlik berish darajasi yuqori. Biroq, yuqori miqdorda chang chiqarishi tufayli yong`inga olib kelishi mumkin. Ushbu sabablarni keltirgan xodim bu muammolarni sekin-sekin bartaraf qilinishini aytmoqda.
Ayni damda stansiyada 1700 ishchi mehnat qiladi. 1700 kishi faoliyat yuritayotganda, 7 marta yong`in bo`lgach, muammmolarni sekin-sekin bartaraf etamiz, deyish insofdanmi? Sekin-sekin bartaraf etilguncha, ”bor yo`g`i” 7 marta yong`in sodir bo`ldimi?..
6 marotaba yong`in bo`lsa-da, nega ish beruvchi xavfsizlikka ma`suliyatsizlik bilan yondoshib keldi? O`zbekiston Respublikasi Mehnat kodeksining 211-moddasiga ko`ra, “Barcha korxonalarda xavfsizlik va gigiena talablariga javob beradigan mehnat sharoitlari yaratilgan bo`lishi kerak. Bunday sharoitlarni yaratib berish ish beruvchining majburiyatiga kiradi”.
Nima uchun, stansiya qonun talablarini bajarmagan? Ishchilar hayoti «Central Asia Energy» uchun 100 million so`m bilangina baholanadimi? Agar, korxona yana o`sha manan eskirgan holatda, o`sha ortiqcha darajada chang chiqaruvchi ko`mirlarni ishlataversa yana qancha umrlarga zomin bo`lish mumkin? Energetika vazirligi vaziyatni chetda jim kuzatib boraveradimi? 1700 nafar ishchi maoshidan kasaba uyushmasi uchun ham to`lov qiladi. 6 marotaba yong`in sodir bo`lgan-da ham, maoshdan to`lov ajratmalarini olishga “uyalmagan” kasaba uyushmalari nega ishchilar muhofazasi haqida qayg`urmagan? Yoki kasaba uyushmalari maoshdan ajratiladigan to`lov olishdan boshqa ishga yaramaydimi?..
Bu ochiq qolgan savollarga Energetika vazirligi va tegishli kasaba uyushmasi javob berishini kutamiz. Vaziyatni oddiy yong`in, navbatdagi yangilik sifatida yoritib, o`tib ketishdan yiroqmiz. Bu mavzuga yana qaytamiz. Toki, stansiyalarda odamlarning halok bo`lishi oddiy holatga aylanib ulgirmasin.
Anora SODIQOVA, jurnalist
УЗ
