ЁХУД бозордаги зўравонлар фаолиятига ким чек қўяди?
Ипподром бозори деб аталувчи савдо мажмуалари тарафга ўтсангиз бозор атрофи ёйма бозорчиларга тўлиб кетганига гувоҳ бўласиз. Одамлар йўл атрофига чодирлар ҳам қуриб олишган. Ҳар ким ўзи хоҳлаганча, хоҳлаган жойни эгаллаб савдо қилиш бошланган. Натижада сотувчилар ҳаттоки катта йўл устиларига ҳам чиқиб кетишган. Асосий қатнов йўлида тирбандликлар юзага келмоқда.
Катта йўл бўйидаги “Бек Барака”, “Чинни бозор”, “Чилонзор буюм бозори” ва “Тошкент савдо маркази”нинг олдиларига ёйма бозорлар ташкил этилган. Ноқонуний эгалланган жойлар ҳудуд жиҳатидан ушбу бозорларга тегишли эмас. “Бек Барака” ва “Чинни бозор” олдидаги йўли Тошкент вилояти Зангиота туманига қарашли бўлса, “Чилонзор буюм бозори” ва “Тошкент савдо маркази”нинг олдида очилган янги ёйма бозорлар ҳудуди Тошкент шаҳар Чилонзор туманига қарашли.
Давлатимиз раҳбарининг ташаббуси билан валюта айрибошлашдаги қора бозор йўқолгандан сўнг валюта бозоридаги катта даромад қилиб ўрганган хотинлар энди энг гавжум бозорларнинг атрофига эгалик қилишга ўтишган. Ҳаттоки, йўл атрофларини эгаллаб ижарага беришни ҳам бошлаб юборишган.
Йўл атрофидаги сотувчилар жой талашда ҳақиқий жангари зўравон бўлса, тепадан текширувчилар келган вақтда муҳтож ва бечоралар ролини қойиллатиб ўйнаб беришади.
Тартибга солинган бозорлар атрофини “Мумбай” қилиб юборишган. Ҳаттоки, эгаллаган жойларига исмини ҳам ёзиб қўйишибди. Бундай жанжалкаш зўравонларга қонун билан ҳам бас келиш муаммо.
Кўчада савдо қилаётганларда даромад яхши: Солиқ, ижара, турар жойга ҳақ тўлашмайди. Хоҳлаганча савдо қилиши мумкин. Фақат зўравонлигини кўрсата олса бўлди.
Бизга маълум бўлишича, “Тошкент савдо маркази”нинг атрофидаги жойларни эгаллаб бўлган зўравонлар энди ушбу бозорининг ичидан жой талаб қилишаётган экан. Улар бу ниятларига етиш учун бориш керак бўлган барча жойга боришмоқда. Президент қабулхонаси, Вазирлар Маҳкамаси, ҳокимият каби юқори турувчи ташкилотларга қатнашдан ҳам чарчашмас экан. Савдодан бўш вақтлари мурожаат қилиш билан шуғулланишар экан. Бўш бўлди дегунча ташкилотларни безовта қилиш билан шуғулланишади. Ҳаттоки, кўча блогерларни ҳам етаклаб олиб, ҳукумат ва оммани ўзларига қаратишда фойдаланишмоқда.
Бозорларда тартиб-қоида, маданият билан савдо қилаётганлар ҳам бу зўравонлардан норози. “Улар зўравонлиги ортидан барча имконият ва имтиёзга эга бўлиб олишган. Шу боис ҳеч қандай чиқим қилмай бемалол савдо қилишмоқда. Бунинг эвазига кафолати йўқ бўлсада нисбатан арзон бўлган савдо билан мижозларимизни йўлдан уришмоқда”, – дейди қонуний савдо қилаётган тадбиркорлар.
Асл ҳақиқат шуки, ҳақиқий бева-бечоралар уйидан чиқа олмай ётибди. Уларнинг қўлидан жойларни шантаж ва зўравонлик билан эгаллаш келмайди. Улар бозорларга кириб боришга қурби етмайди. Улар вазирлик ва идораларга боришни билмайди. Муҳтожлар блогерларни ёллашни ҳам уддалай олишмайди.
Тошкент шаҳар Чилонзор туман ва Тошкент вилояти Зангиота туман мутасаддилари ҳамда юқори турувчи ташкилотлар бу муаммонинг олдини ҳозирданоқ олмаса, кейин бартараф этиш қийин бўлади.
Шунингдек, бу муаммо “Чинни бозор”, “Чилонзор буюм бозори”, “Тошкент савдо маркази” ва “Бек Барака” бозорларига ҳам бегона эмас. Ушбу бозорлар раҳбарияти ҳам жиддий қарашлари лозим.
УЗ
