USAIDнинг асл мақсади ошкор бўлди

АҚШ ҳукуматининг хорижга ёрдам кўрсатиш бўйича асосий агентлиги USAID ёпилиши мумкин. Президент Доналд Трамп маъмурияти ушбу агентликни АҚШ Давлат департаменти билан бирлаштиришни режалаштирмоқда. Бу ҳақда BBC нашри хабар берди.

Хабарга кўра, Трампнинг бу қароридан кейин минглаб дастурлар ёпилиб, оқибатда ишдан бўшатиш ва молиявий инқирозларга олиб келди.

Трамп нима учун ушбу агентлик фаолиятига якун ясамоқчи?

Трампнинг USAID фаолиятини тўхтатишга уринишида Х ижтимоий тармоқ эгаси, миллиардер Илон Маскнинг роли катта экани айтилмоқда. Илон Маск Х ижтимоий тармоғида USAIDни жиноятчи ташкилот деб атаб, Трамп билан агентлик фаолиятини тугатиш бўйича батафсил суҳбатлашгани ва унинг розилигини олганини эълон қилган.

Илон Маск ўз Х саҳифада сўнгги 3-4 кун давомида USAIDга нисбатан аниқланган турли жиноий ишлар тафсилотларини жойлаб борган.

Жумладан, USAID ажратилган пуллардан соғлиқни сақлаш, таълим, донорлик қилиш, ночор халқларга ёрдам бериш каби бир қатор ишлардан ташқари Афғонистоннинг турли муваффақиятсиз лойиҳаларига, трансгендерлар ҳуқуқини қўллаб қувватлашда, биоқурол тадқиқотлари, COVID-19 вирусини яратишни молиялаштиришга, одам савдосини қўллаб қувватлашда, терростик ташкилотларга кўмаклашишда ёрдам берган, дея турли фикрлар келтирилган. Агентлик бу ишларни қоғозда мавжуд, аммо амалда мавжуд бўлмаган таълим, соғлиқ ташкилотларига сарфлаб амалга оширган деган фикрлар илгари сурилган.

Шу мақсадда Трамп, Маск ва республикачилар АҚШнинг ташқи ёрдам дастурини — USAID исрофгарчиликда ва либерал ижтимоий дастурларни илгари суришда айблаб, уни нишонга олишган.

Умуман олганда, Трампнинг лавозимга қайтганидан кейинги биринчи ҳаракатларидан бири деярли барча халқаро харажатларни 90 кунга тўхтатиб қўйиш тўғрисидаги фармонни имзолаш бўлди. Кейинчалик эса гуманитар дастурлар учун воз кечишлар эълон қилинди.

Ижтимоий тармоқ фойдаланувчилари эса биз Трампни сайладик, у Илон Маск билан бирга ҳукуматдаги зарарли ташкилот, агентликларга барҳам беришга киришди, дея фикр билдирган  Х ижтимоий тармоғида.

Ҳозирча Трамп USAID ёпилиши ҳақида ҳеч қандай расмий баёнот бермаган.

АҚШ ёрдам маблағларининг тўхтатилиши Вашингтон иттифоқчиларига зарар етказиши ва бу унинг рақиблари учун бўшлиқ яратиши мумкин, дея тахмин қилишмоқда мутахассислар.